چرا باید خودم را دوست داشته باشم، وقتی دستاورد مهمی ندارم؟ چرا باید وقتی جنبه مثبتی ندارم الکی به خودم «به‌به» و «چه‌چه» بگویم و خویشتن دوست باشم؟ چرا وقتی این‌قدر گرفتاری در زندگی من و دیگران زیاد است باید خودم را گول بزنم؟ که چی بشه؟ و...

اکثر آدم ها خودشان را با شرط و شروط خاصی دوست دارند. برای مثال اگر در یک مسابقه برنده شوند خودشان را دوست دارند ولی اگر ببازند حس بدی درباره خودشان پیدا میکنند. به نظر شما خود دوستی موقتی است؟ آیا ممکن است که ما گاهی از خودمان خوشمان بیاید و بعضی وقت ها خودمان را یک انسان بی ارزش بدانیم؟

احتمالاً مشابه چنین سؤالاتی در ذهن شما دوستان عزیز هم باشد. اشکال بزرگی که اکثر افراد بعد از شنیدن عبارت )خودت را دوست بدار)  مرتکب می‌شوند به دلیل ندانستن تعریف صحیح این عبارت است.

خویشتن دوستی چیست؟
خویشتن دوستی به ساده ترین تعریف یعنی ما چنان با خود رفتار کنیم که با بهترین دوست خود می کنیم. نحوه فکر، صحبت و رفتار ما طوری باشد که انگار با خود دوست هستیم.
خویشتن دوستی یعنی من هرگز و تحت هیچ شرایطی، اجازه ندارم از خودم انتقاد کنم، خویشتن دوستی یعنی اجازه ندارم خودم را سرزنش کنم. خویشتن دوستی یعنی ارزش دادن و احترام گذاشتن شخص به خوشبختی و رفاه شخصی خودش. عشق به خود، نوعی پذیرش است که می‌توانیم آن را به عنوان احساس حمایت و مراقبت بدون قید و شرط و دلسوزی برای خویش توصیف کنیم. 

یا به عبارتی :
خود را چنان که هستیم دوست بداریم با تمام قوت و ضعف خود.
نقص و ضعف های  خود را بپذیریم و بخاطر آنها خود را سرزنش نکنیم.
بپذیریم بعنوان یک انسان محدودیتهای فراوانی داریم.
مغزمان همواره احتمال اشتباه کردن دارد و توانایی بدنی مان هم محدود است.
از همه مهمتر بپذیریم با تمام انسانهای دیگر در چیزهایی متفاوت هستیم.
یعنی هیچکس دقیقا شبیه ما در دنیا وجود نداشته، ندارد و نخواهد داشت. حتی دوقلوی همسان هم با ما تفاوت هایی دارد. بنابراین قرار نیست مانند هیچکس دیگر فکر و عمل کنیم.

خویشتن دوستی چه چیزی نیست؟
گفتیم خویشتن دوستی یعنی پذیرش خود بدون قید و شرط. یعنی ضعف و قدرت خود را پذیرفتن. بنابراین خویشتن دوستی به معنای موارد زیر نیست:
•    چسباندن همه صفات نیک به خود
•    بی عیب و نقص دانستن خود
•    مثبت اندیشی صد درصدی در مورد خود
•    همیشه حق را به جانب خود دانستن
•    انتظارات فرا انسانی و قدرت ماورایی برای خود متصور شدن
•    خود را از دیگران برتر دانستن
•    شکست ناپذیر دانستن خود و اینکه در هر صورت موفق می شوید
در واقع قرار نیست ما از آن طرف بام بیافتیم. عده ای همواره در حال انتقاد و بدگفتن به خود هستند. از آن طرف هم عده ای خود را چنان قبول دارند و بقول معروف دچار خودشیفتگی هستند  که همین کار باعث آسیب رساندن به خودشان می شود.

خویشتن دوستی از همین‌جا و هم‌اکنون آغاز می‌شود.
خویشتن دوستی یک وظیفه است. باید خودمان را تحت هر شرایطی دوست بداریم.

پس بنابراین : 
زمانی که شما خودتان را دوست داشته باشید؛ تفاوت های خود را میپذیرید؛ با خودتان با احترام برخورد میکنید؛ و به دنبال پرورش و پیشرفت خود خواهید بود. خود دوستی یعنی شما در هر شرایطی به ارزش واقعی وجودتان آگاه هستید و خودتان را لایق بهترین اتفاق ها میدانید.

چرا باید تحت هر شرایطی خود را دوست داشته باشیم؟
چون من با رفتاری که انجام می‌دهم متفاوتم و یکی نیستیم.
من یعنی هویت، شخصیت و ذات با ارزشم؛ من محترم و لایق آفریده شده‌ام و تا ابد هم این‌گونه هستم، ولی رفتارم می‌تواند اشتباه باشد، چون الگوی رفتاری من اشتباه بوده است. مربی و معلمان من بر اساس آموزه‌های غلط مرا راهنمایی کرده‌اند.
اگر من کاری اشتباه انجام می‌دهم باید رفتارم را زیر سؤال ببرم و بگویم این رفتارم باید اصلاح شود. این یعنی رفتارم را دوست ندارم، ولی این رفتار غلط ارتباطی به من که ذاتاً با ارزش، محترم و گرامی هستم ندارد.

چرا خویشتن دوستی مهم است؟
فواید خویشتن دوستی
عشق به خود یکی از مولفه‌های مهم عزت نفس و زندگی بهتر به شمار می‌آیند. محققان کشف کرده‌اند که عشق به خود با بسیاری از مزایا مثل رضایت بیشتر از زندگی ، توانایی حل مسئله، افزایش شادی و صبر و تحمل بیشتر، درمان افسردگی و اضطراب و کاهش استرس، به ویژه در مواجهه با چالش‌های مختلف زندگی، همراه می باشد.

عشق به خود همچنین می‌تواند منجر به بهبود روابط شود. این ایده که قبل از عشق به دیگران، فرد باید عشق به خود را تمرین کند، ایده‌ای است که مورد قبول بسیاری از روانشناسان است و تحقیقات زیادی نشان داده که تمرین خود دوستی و مهربانی به خود احتمالاً باعث بهبود روابط بین فردی نیز می‌شود. افرادی که نسبت به خود، شفقت و عشق دارند، معمولاً در روابط بین فردی نیز احساس بهتر و خوشبختی بیشتری دارند و بنابراین ممکن است بهتر بتوانند نیازها و عقاید خود را مطرح کنند. بعلاوه، کسانی که اول یاد می‌گیرند چگونه عاشق خود باشند، ممکن است بهتر بتوانند به دیگران عشق و مهربانی بورزند، زیرا با توانایی مراقبت و عشق به خود، شخص ظرفیت و تجربه بیشتری برای دوست داشتن و مراقبت از دیگران خواهد داشت.

رابطه تنگاتنگی بین خویشتن دوستی و عزت نفس وجود دارد و هر دوی آن های روی همدیگر تاثیر میگذارند. همانطور که داشتن عزت نفس بالا فواید بالایی برای شما دارد؛ دوست داشتن خود هم به شما برای داشتن یک زندگی شاد کمک میکند. 

بنابراین :
۱. رضایت از زندگی را افزایش میدهد.
۲. باعث تقویت سبک زندگی سالم میشود.
۳. به افزایش عزت نفس کمک میکند.
۴. باعث پذیرش بیشتر تفاوت ها میشود.
۵. به برقراری روابط اجتماعی قوی کمک میکند.
۶. میزان استرس ها را کاهش میدهد.
۷. جذابیت شما را برای دیگران بالا میبرد.

تفاوت خویشتن دوستی و خود شیفتگی چیست ؟
عشق به خود با خودشیفتگی متفاوت است، باید بدانید که خودشیفتگی را می‌توان با دقت بیشتری به عنوان یک علاقه شخصی بیش از حد، همراه با بی‌توجهی به احساس دیگران و عدم همدلی توصیف کرد.
یک فرد خودخواه یا خودشیفته معتقد است از دیگران بهتر است و به هیچ عنوان مسئولیت اشتباهات خود را نمیپزیرد
عشق بیش از حد به خود یا همان خودشیفتگی ممکن است به خودمحوری تبدیل شود. سطح بالایی از عزت نفس شکننده یا کم عمق که ممکن است با تعریف و تمجیدهای خالی والدین، معلمان یا سایر اطرافیان فرد در دوران کودکی ایجاد شود و نهایتاً افراد به ویژه نوجوانان را به سمت بروز صفات خودشیفتگی سوق دهد. تحقیقات همچنین نشان داده است که عزت نفس کاذب (غرور بیش از حد) که می‌تواند با خویشتن دوستی بیش از حد نیز مرتبط باشد، اغلب با بدبینی، کمبود انگیزه، حالات دفاعی و در برخی موارد پرخاشگری همراه است.

چطور خودمان را دوست داشته باشیم؟
خویشتن دوستی نیاز به زمان و تمرین های مداوم دارد؛ پس انتظار نداشته باشید یک شبه همه زندگی خود را تغییر دهید. زندگی سختی های خاصی دارد و هر کدام از ما ممکن است گاهی ناامید شویم و روحیه خود را از دست بدهیم. اما باید یادتان باشد که شما مستحق آرامش هستید و میتوانید همیشه پشتیبان خودتان باشید.
نیازها و شادی خود را در اولویت روزهای خود قرار دهید و به آرامی شروع به تغییر کردن کنید. ممکن است عشق ورزیدن به خود برایتان عجیب باشد اما به مرور زمان آن را به سبک زندگی خود تبدیل خواهید کرد. با کمک روش های زیر خویشتن دوستی را در خود تقویت کنید و از فواید بیشمار آن در زندگی خود لذت ببرید.

تمرینات خویشتن دوستی
از جملات انگیزشی و تاکیدی مثبت استفاده کنید
جملات انگیزشی کاربردهای متفاوتی دارند و میتوانند باعث افزایش اعتماد به نفس، انگیزه و امید شما شوند. این جملات ساده و کوتاه به سادگی در ذهن شما میمانند و روی ناخودآگاه شما تاثیر میگذارند. بسیاری از افراد صبح های خود را با تکرار چنین جملاتی شروع میکنند. ممکن است دفعات اولی که این کار را انجام میدهید برایتان کاری عجیب به نظر برسد. اما به مرور زمان تاثیر چنین جملاتی را بر روی حال خود حس خواهید کرد. میتوانید جمله مورد علاقه خود را روی یک کاغذ بنویسید جلوی دید خود بگذارید تا هر بار با دیدن آن، جمله را در ذهن خود تکرار کنید.

نمونه جملات تاکیدی خویشتن دوستی :
من خودم رو همینطور که هستم دوست دارم و تائید میکنم.
من خودم را هینجور که هستم میپذیرم.
من انسان خوب و لایقی هستم.
من لایق احترام و عشق هستم.
من دوست داشتنی و زیبا و جذاب هستم.
من خودم را میبخشم و برای تبدیل شدن به یک فرد بهتر تلاش میکنم.
تمام مشکلات امروز من را قوی تر میکنند.
و ....

خودشناسی 

خودتان را بشناسید.
هر انسانی دارای ضعف ها و توانایی های خاصی است. ویژگی های شخصیتی ما انسان ها باعث تفاوت ما با دیگران است. سعی کنید بدون توجه به این که دیگران شما را چطور تعریف میکنند خودتان را بشناسید. استعداد خود در زندگی را کشف کنید و ببینید در چه کارهایی نیاز به تمرین بیشتری دارید. با شناخت کافی از ویژگی های خود میتوانید انتخاب های بهتری در زندگیتان داشته باشید و بهتر از قبل تفاوت خود را با دیگران بپذیرید.
خودشناسی به شما کمک میکند که تاثیرات رفتارهای دیگران را کنترل کنید و برای پذیرش خودتان نیاز به تائید شدن از سمت دیگران نداشته باشید. علاوه بر این، با آگاهی بر ضعف های خود میتوانید به دنبال راه حل و رفع مشکلات باشید و همین کار هم به شما احساس خوبی میدهد.

 سپاسگزاری را تمرین کنید.
دفترچه شکرگزاری باعث میشود شما هرروز زمانی را به نوشتن احساسات خود خودتان اختصاص دهید. نوشتن احساسات خوب و چیزهایی که به خاطر وجودشان خوشحال هستید مانند یک سپر دفاعی در برابر منفی نگری عمل میکند. دفتر شکرگزاری برای یادآوری چیزهایی که گاهی فراموششان می‌کنید کاربرد دارد. در این دفتر میتوانید از هر موضوع خوشایندی که دوست دارید صحبت کنید. برای مثال:
۱- سه اتفاق کوچک خوب آن روز خود را بنویسید.
۲. درباره حس خوبی که از دوستتان گرفته اید بنویسید.
۳. از ویژگی هایی بنویسید که به خاطر وجودشان احساس غرور میکنید.
۴. یکی از مهارت های جدیدی که یاد گرفته اید را شرح دهید.

مراقب سلامت بدن خود باشید
صلح با خود را از بشقاب غذای خود شروع کنید. می‌توانید کم کم لایف استایل و سبک غذا خوردن خود را سالم کنید.
ورزش کردن و زندگی پرتحرک را آغاز کنید و بیاموزید که با بدن خود به درستی رفتار کنید و همچنین مراقب سلامتی پوست خود باشید.

روابط خوب را پرورش دهید.
کیفیت چیزی است که اهمیت دارد، نه کمیت. روی روابط صادقانه، حمایت کننده و برانگیزاننده تمرکز کنید. سعی کنید با افرادی در ارتباط نباشید که احترام گذاشتن را بلد نیستند و با رفتار نادرست خود اعتماد به نفس شما را نابود میکنند. اطراف خود را با دوستانی پر کنید که ویژگی هایتان را میپذیرند و پشتیبان شما در هر مسیری هستند.

برای خودتان نامه محبت آمیز بنویسید.
۸ تا از بهترین ویژگی های خود را بر روی کاغذ یادداشت کنید و از تاثیرات این ویژگی ها در زندگیتان بنویسید. در هنگام این تمرینات به طور مداوم به یاد ارزش وجودی خود باشید و خودتان را با جملات انگیزشی زیبا و محبت آمیز تشویق کنید.
هر روز را با گفتن مسئله‌ای مثبت به خود شروع کنید. مثلاً به خود بگویید که چقدر خوب است از پس این موقعیت برآمدید یا امروز چقدر زیبا به نظر می‌رسید و هر چیزی که باعث لبخند شما می‌شود را با خود تکرار کنید.

 به خودتان جایزه بدهید و خود را تشویق کنید
اهمیتی ندارد برد بزرگ یا کوچکی باشد. شما تنها کاری که باید بکنید این است که پشت خود بزنید و به خود افتخار کنید.

ذهن مقایسه گر خود را متوقف کنید
همیشه این مسئله را به یاد داشته باشید که همانند شما در این کره خاکی وجود ندارد بنابراین هرگز نمی‌توانید به شکل منصفانه خود را با فرد دیگری در این دنیا مقایسه کنید. توجه کنید که تنها شخصی که باید خود را با او مقایسه کنید، خود شما هستید. گذشته شما است.

از منطقه ایمن خود خارج شوید و چیز جدیدی را امتحان کنید و کمی ریسک کنید 
زندگی بدون ریسک یک شوخی بزرگ است. خواهید دید که کارهای باورنکردنی را تجربه می‌کنید. وقتی کاری را انجام می‌دهید که قبلاً فکر می‌کردید نمی‌توانید، شگفت زده می‌شوید.

فعالیت خود را در شبکه های اجتماعی محدود کنید.
در شبکه های اجتماعی زیرک و باهوش باشید. در دام مقایسه گیر نکنید! باید این مسئله را دریابید که زیبایی را نمی‌توان تعریف کرد و این همان چیزی است که شما آن را می‌بینید. در دنیایی زندگی می‌کنیم که مجلات و اینستاگرام نوعی زیبایی فیک را به ما عرضه می‌کنند.

ذهن آگاهی را امتحان کنید.
برای آرام کردن ذهن خود، هر روز زمان بگذارید. حتی فقط اختصاص دادن ۱۰ دقیقه از روز خود را به ورزش های تنفسی می تواند به طور شگفت انگیزی اثر آرام بخشی داشته باشد. در مواقعی که استرس شما بیشتر است، این تکنیک ها ابزار بسیار خوبی برای مسلط شدن به خود هستند ، بنابراین شما احساس توانایی و کنترل بیشتری خواهید کرد.

با وجدان پاک زندگی کنید.
این به معنای زندگی بدون اشتباه نیست. این به معنای ساده، صادق بودن با خود و دیگران و پاسخگو بودن درمورد اقدامات خود در هر زمان است. وقتی می دانید که تمام تلاش خود را در قلب خود برای پاکی انجام داده اید، از احساس فشار در برابر احساس گناه و شرم خودداری می کنید.
 
 
کودک درونی خود را در آغوش بگیرید / بپذیرید.
به یاد بیاورید وقتی که نوجوان و جوان تر بودید از انجام چه کارهایی لذت می بردید. مدتی را به انجام دقیق همان کار حتی اگر احساس احمقانه ای به شما بدهد اختصاص دهید. در واقع ، مخصوصاً اگر احمقانه باشد! شما هرگز برای بازی کردن خیلی پیر، نیستید و این کار یک عمل ضد استرس عالی است.

 
سرگرمی داشته باشید و تفریح کنید
غالباً، نگرانی های کاری بر زندگی بزرگسالان ما غلبه دارد. با این حال ، هنوز هم مهم است که به جنبه خلاق و تجربی خود بپردازیم. چیز جدیدی را امتحان کنید بدون اینکه خودتان را مجبور به امتحان ان کنید و در آن بهترین باشید. در عوض، به سادگی از تجربه کردن لذت ببرید و احساس خود را پس از پذیرفتن یک چالش جدید مشاهده کنید.

 به دنبال کمک حرفه ای باشید.
در صورت لزوم از کمک و مشاوره روانشناسان و روانپزشکان استفاده کنید و برای سلامتی روحی و روانی خود وقت و پول سرمایه گذاری کنید.

سایر موارد :

خودتان و دیگران را ببخشید
تنهایی خودتان را دوست داشته باشید.
مهارت های جدید یاد بگیرید.
همیشه به دنبال برنامه ای برای پیشرفت و رشد خود در تمامی زمینه ها باشید
بخشش خود و دیگران را تمرین کنید.
خوردن منظم غذای سالم 
استراحت کافی هنگام بیماری
انجام فعالیت های جسمی منظم از جمله ورزش و پیاده روی
داشتن خواب و استراحت کافی
رفتن به تعطیلات
اجتناب از وسایل ، لوازم و رفتارهای پر خطر
گریه کردن درمواقعی که لازم است
جستجوی چیزهایی برای خندیدن
کنترل و بیان خشم خود به روشی سازنده
مطالعه زندگینامه انسان های موفق و دیدن فیلم ها و مستند های انگیزه بخش
اختصاص زمان روزانه برای کارهای انسان دوستانه و معنوی مانند عبادت و نیایش و یا انجام کارهای خیر 

 
همین الان شروع کنید
هیچوقت خود دوستی را متوقف نکنید. دوستی با خود به مرور زمان به دست می آید و باید همراه با تلاش های مداوم باشد. همین الان شروع به تمرین کردن کنید و برای خود اهداف خویشتن دوستی مشخص کنید. از تمریناتی که در این مقاله پیشنهاد شد کمک بگیرید تا حس ناکامی را در خود از بین ببرید و با گذشت زمان، عشق به خود را جزوی از طبیعت خود کنید.

یادتان باشد که عشق به خود چیزی فراتر از پوشیدن لباس زیبا و استفاده از آرایش‌ها و زیور آلات گران قیمت و ادعای دوست داشتن خود، است. عشق به خود اصطلاحی برای کارهای مختلفی است که از نظر جسمی و غیر جسمی نسبت به خود انجام می‌دهیم. بسیاری از افراد آراسته و شیک وجود دارند که ما مطمئن هستیم هیچ درکی از خویشتن دوستی و عشق به خود ندارند. این که خود را دوست داشته باشید عملی خودخواهانه نیست، این یک عمل مثبت و رفتاری مهربانانه نسبت به دیگران است زیرا وقتی خودتان را دوست دارید، دیگران مجبور نیستند با مشکلات حل نشده شما کنار بیایند.